پيامبر اكرم9 آيةالكرسي را با عظمت ترين و سيد آيات قرآن كريم دانسته اند. ائمه معصومين: به تلاوت آن در زمان ها و مكان هاي گوناگون سفارش كرده اند و آن را چون تابلوي زيبايي كه همواره فراروي انسان است، قرار داده اند.
با اندكي دقت و آشنايي نسبت به فضيلت، خاصيت، آثار فراوان، گسترده و متنوع اين آيه ي شريفه؛ احساس شوق و رغبت در انسان زنده مي شود و مصمم مي گردد تا هرچه بيشتر از بركت و فضيلت آن بهره مند شود. آيةالكرسي در بردارنده ي آثار مؤثر، مشكل گشا، اعجاز آفرين و فوق العاده اي است كه همچون چراغي پر فروغ در مسيري تاريك و ناآشنا ما را از بيراهه به راه مي كشاند و در سعادت و حلّ مشكلات روحي، معنوي، دنيوي، اخروي، كلي و جزيي نقش شگفت آوري دارد. پس چرا با آن دير آشنا و مأنوس گشته ايم؟!
آيةالكرسي آيه 255 بقره است كه با ﴿الله لا إله إلاّ هوالحيّ القيّوم﴾ آغاز و با ﴿هو العلي العظيم﴾ پايان مي يابد. براساس روايات دو آيه ي بعد از آن جزء آيةالكرسي نمي باشد، هرچند به خواندن آن ها همراه آيةالكرسي تأكيد و سفارش شده است.
پيامبر اكرم9 از ابي بن كعب سؤال فرمودند: كدام آيه در كتاب خدا بزرگوارتر و شريف تر است؟ عرض كرد: ﴿الله لا إله إلاّ هوالحيّ القيّوم...﴾؛ پيامبر9 دست بر سينه ي او زد و فرمود: دانش بر تو گوارا باد...([1])
حضرت علي7 فرمودند: اگر از آثار معنوي اين آيه ي شريفه آگاه بوديد، در هيچ حال آن را ترك نمي-كرديد.([2])
1. خواندن آيةالكرسي در هر شب؛ امام علي7 فرمودند: بر مسلمان لازم است كه شب را به پايان نياورد، مگر آن كه آيةالكرسي را بخواند و اگر مي دانستيد كه آيةالكرسي چيست، هرگز آن را رها نمي-كرديد؛ سپس فرمود: من هر شب آن را مي خواندم و هرگز آن را ترك نكردم؛ سپس فرمودند: هر شب در سه وقت آيةالكرسي را مي خوانم.([3])
2. وقت خوابيدن؛ حضرت علي7 فرمود: پيامبر9 مرا خواست و فرمود: آن گاه كه به بستر خواب رفتي بسيار استغفار كن و صلوات بفرست و سوره ي توحيد را زياد بخوان و بر تو لازم است "آيةالكرسي" را بخواني؛ پس براي هر حرف آن هزار بركت و هزار رحمت است.([4])
3. هنگام وضو گرفتن؛ امام باقر7 فرمود: هر كس هنگام وضو گرفتن، آيةالكرسي بخواند، خداوند ثواب چهل سال عبادت به وي عطا كند، مقام او را چهل درجه بالا مي برد و ....([5])
4. در تعقيب نماز واجب؛ پيامبر اكرم9 به حضرت علي7 فرمود: به تلاوت "آيةالكرسي" در پي نمازهاي واجب مواظبت داشته باش زيرا تنها پيامبران، صديقان و شهيدان، بدان مواظبت مي-كنند.([6])
5 . در حال سجده؛ امام صادق7 مي فرمايد: كسي كه در حال سجده "آيةالكرسي" بخواند، هيچ گاه داخل آتش جهنّم نخواهد شد.([7])
6 . قبل از برآمدن خورشيد؛ از حضرت علي7 نقل شده است: هر كس قبل از طلوع خورشيد، يازده مرتبه سوره ي "قل هو الله احد"، "إنا أنزلناه" و "آيةالكرسي" بخواند، خداوند مالش را از هر زيان و خطري حفظ مي كند.([8])
7. قرائت در روز جمعه؛ امام صادق7 فرمود: هر كس "آيةالكرسي" را در روز جمعه قرائت كند، همه ي فرشتگان مقرّب و پيامبران مرسل براي او دعا مي كنند.([9])
8 . جهت برآورده شدن حاجت؛ پيامبر اكرم9 به حضرت علي7 فرمودند: آن گاه كه از منزل خارج شدي "آيةالكرسي" را تلاوت كن، زيرا موجب برآورده شدن حاجت مي گردد.([10])
9. مايه ي بركت سفر؛ امام صادق7 مي فرمايد: هر زمان سفر كني با ميمنت است؛ به شرط اين كه قبل از آن، صدقه بدهي و "آيةالكرسي" بخواني.([11])
امام كاظم7 فرمود: هركس مي خواهد سفر كند، به طرف در بايستد و سه مرتبه "آيةالكرسي" را به طرف راست و چپ و مقابل خود بخواند كه اين موجب حفظ و دفع بدي ها و پريشاني مي-شود.([12])
10. هنگام سوار شدن بر مركب؛ [اعم از حيوان يا هر وسيله ي ديگر]؛ هر كس هنگام سوار شدن بر مركب، "آيةالكرسي" بخواند و بگويد: واغفرلي ذنوبي لايغفر الذنوب إلاّ أنت خداوند به فرشتگان مي فرمايد: بنده مي داند كه تنها آمرزنده ي گناهان، من هستم؛ شماگواه باشيد كه او را آمرزيدم.([13])
11 . دورساختن شيطان؛ از پيامبراكرم9 نقل شده است: درخانه "آيةالكرسي" بخوانيد؛ در اين صورت شيطان به شما نزديك نمي شود.([14])
12. شفاي مريض؛ پيامبر اكرم9 در اين باره مي فرمايد: بر بالين مريض و بر ميّت، "آيةالكرسي" بخوانيد.([15])
13. هديه كردن ثواب آن به مردگان؛ از پيامبر اكرم9 نقل شده است: هرگاه كسي "آيةالكرسي" را بخواند و بر اهل قبور هديه كند، خداوند از هر حرف آن، ملكي مي آفريند كه تا قيامت براي آن شخص تسبيح مي كند.([16])
14. پس از تولد فرزند؛ پيامبر9 سفارش فرمودند: هرگاه خداوند فرزندي به شما عنايت كرد، به گوش راست او اذان و به گوش چپش، اقامه بگوييد و نيز همراه اذان، فاتحة الكتاب، اخلاص، "آيةالكرسي"، فلق، ناس و آخر سوره ي حشر را بخوانيد.([17])
15. دفع چشم زخم؛ از امام رضا7 نقل شده است: تأثير چشم، درست است، لذا براي دفع آن، در ورقه اي حمد، اخلاص، فلق، ناس و "آيةالكرسي" را بنويس و همراه داشته باش.([18])
آن چه در اين نوشتار آمد، تنها گوشه اي از فضايل و آثار مربوط به آيةالكرسي بود. مطالب ديگري در باب عظمت آيةالكرسي و تلاوت و موارد به كار بستن آن وجود دارد كه علاقه مندان مي توانند با مراجعه به منابع روايي از اسرار بي كران اين آيه ي قرآن كريم آگاهي و بهره جويند.
قرآن، اي آيه ي رحمت، تو را دوست داريم؛ ما را به طريق "هدي للمتقين" رهنمون باش!
[1]. تفسير درالمنثور، ذيل بقره ﴿2﴾ : 255.
[2]. شيخ طوسي، امالي، ص 509 .
[3]. محمدباقر مجلسي، بحارالانوار، ج 86 ، ص 125.
[4]. همان، ج 76، ص 231.
[5]. همان، ج 80 ، ص 317.
[6] . همان، ج 86 ، ص 24.
[7] . همان، ج 89 ، ص 269.
[8] . همان، ج 86 ، ص 249.
[9] . همان، ص 355.
[10]. همان، ج 92، ص 159.
[11]. همان، ج 59 ، ص 24.
[12]. همان، ج 76، ص 39.
[13]. همان، ص 294.
[14]. همان، ج 63 ، ص 361.
[15]. همان، ج 81 ، ص 239.
[16]. همان، ج 82 ، ص 63 .
[17]. همان، ج 104 ، ص 126.
[18]. همان، ج 63 ، ص 5 .